راهنمای سفر به اردبیل
اردبیل یکی از مهم‌ترین شهرهای توریستی ایران است که جذابیت زیادی برای گردشگران دارد. ویژگی‌های منحصربه‌فردی مثل طبیعت کوهستانی و برف‌گیر، دشت‌ها و مراتع سرسبز، آبگرم‌های طبیعی بی‌نظیر و بناهای تاریخی باشکوه برخی از مهم ترین جاذبه‌های این استان برای گردشگران هستند. سفر به اردبیل در تابستان احتمالاً بهترین زمان برای گشت‌وگذار در این استان زیبا و تماشایی است. شما می‌توانید با سفر به شهرها و روستاهای خنک اطراف اردبیل، تجربه دلپذیری از سفر در گرم‌ترین روزهای سال داشته باشید. البته آب و هوای مناسب تنها دلیل گردشگران در سفر تابستانی به این استان نیست. طبیعت زیبا و چشم‌نواز اردبیل، افراد زیادی را از جاهای دور و نزدیک به خود می‌خواند. از سوی دیگر، قرار گرفتن در مسیر جاده تاریخی ابریشم و وجود خانقاه و مدفن بنیان‌گذار صفویه در این شهر، به غنای فرهنگی و تاریخی آن کمک کرده است. توصیه می‌کنیم در سفر به اردبیل از امتحان کردن غذاهای محلی و سوغات این شهر هم غافل نشوید. به‌طورکلی اردبیل و سفر به این شهر بسیار جذاب و هیجان‌انگیز خواهد بود. اگر در حال برنامه‌ریزی سفر به اردبیل هستید، بهتر است پیش از شروع سفر این مطلب را بخوانید. ما در راهنمای سفر به اردبیل تلاش می‌کنیم تا شما را با هر آنچه در باره این شهر و سفر به آن نیاز دارید، آشنا کنیم.
اردبیل کجاست؟
اردبیل یکی از مهم‌ترین و زیباترین شهرهای کوهستانی و سردسیر شمال غربی ایران است. این شهر در دشتی وسیع در ارتفاع ۱۵۰۰ متری از سطح دریا و در نزدیکی کوه سبلان، یکی از کوه‌های آتشفشانی ایران قرار دارد. همین موضوع باعث شده تا این شهر ویژگی‌های خاصی از نظر آب و هوا، طبیعت و... داشته باشد.
استان اردبیل ۱۲ شهر دارد و از شمال با جمهوری آذربایجان، از شرق با گیلان، از غرب با آذربایجان شرقی و از جنوب با زنجان همسایه است. به همین دلیل چندین مسیر دسترسی به آن از شهرهای مختلف وجود دارد.
اردبیل مقصد دو جاده رؤیایی و زیبای ایران یعنی جاده اسالم به خلخال و گردنه حیران است. کم‌تر کسی را می‌توان پیدا کرد که وصف زیبایی و طراوت این دو مسیر زیبا و چشم‌نواز را نشنیده باشد.
آبگرم‌های معدنی این استان هم که شهرت جهانی دارند. موقعیت جغرافیایی و آب و هوایی اردبیل باعث شده تا صنایع مهمی مثل کشاورزی، دامپروری، زنبورداری و گردشگری در آن رواج داشته باشد.
اردبیل در زمان‌های بسیار دور آرتاویل نامیده می‌شد که به معنای شهر مقدس بود. البته در دوره‌های تاریخی مختلف، آن را به نام‌های دیگری مثل دارالامان، دارالعرفان و... هم می‌خواندند.
وضعیت آب و هوایی اردبیل
اردبیل در بیش‌تر روزهای سال، سردترین مرکز استان در گزارش‌های سازمان هواشناسی است. سرمای هوا معمولاً زودتر از سایر استان‌ها به اردبیل می‌رسد و دیرتر هم رخت سفر می‌بندد! بنابراین این شهر زمستان‌های سرد و طولانی و تابستان‌های ملایم و کوتاهی دارد.
متوسط دما سالانه این شهر کم‌تر از ۷ درجه سانتی‌گراد است. با توجه به این که دمای تابستان‌ها به ندرت از سی درجه سانتی‌گراد بالاتر می‌رود، می‌توانید حدس بزنید که در بیش‌تر روزها و شب‌های نیمه دوم سال، دمای این شهر زیر صفر درجه است.
البته دمای هوا و وضعیت آب‌وهوایی شهر اردبیل تحت‌تأثیر رطوبت ناشی از دریای خزر هم قرار می‌گیرد که به دلیل همسایگی با آستارا به این استان می‌رسد. شما می‌توانید نشانه‌های این رطوبت را در مه غلیظی که در بسیاری از روزهای سال مسیر گردنه حیران را می‌پوشاند ببینید.
این مه زیبا منظره رؤیایی و تماشایی به این جاده می‌دهد و یکی از جاذبه‌های گردشگری این منطقه به حساب می‌آید. از سوی دیگر، میزان بارش‌ها هم در اردبیل نسبت به استان‌های هم‌جوارش بیش‌تر است و باران و برف زیاد، باعث سرسبزی طبیعت، شکوه جنگل‌ها و راه افتادن آبشارها و دریاچه‌های بی‌شمار در این استان می‌شود.
با توجه به مجموع آنچه تا اینجا گفتیم، احتمالاً متوجه شدید که چتر، لباس گرم و کفش مناسب طبیعت‌گردی از مهم‌ترین وسایل مورد نیاز سفر به اردبیل هستند. البته قبل از برنامه ریزی هم حتماً وضعیت آب و هوایی اردبیل را از طریق رسانه‌ها بررسی کنید.
جاهای دیدنی و گردشگری اردبیل
قدمت اردبیل به هزاران سال پیش برمی‌گردد. همین موضوع باعث شده تا اردبیل از دیدنی‌های تاریخی شگفت‌انگیزی در مرکز استان و شهرها و روستاهای اطرافش برخوردار باشد. از سوی دیگر، موقعیت جغرافیایی و شرایط آب و هوایی این شهر، طبیعت سرسبز، زیبا و چشم‌نوازی را در آن رقم زده است.
شما با هر هدفی راهی سفر به اردبیل شوید، شانس زیادی برای گشت‌وگذار در این شهر خواهید داشت. از مهم‌ترین جاهای دیدنی و گردشگری اردبیل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
آرامگاه شیخ صفی‌الدین اردبیلی
بخش زیادی از اهمیت تاریخی شهر اردبیل به وجود آرامگاه شیخ صفی‌الدین اردبیلی در این شهر مرتبط است. اردبیل زادگاه بنیان‌گذار یکی از مهم‌ترین حکومت‌های پادشاهی در ایران است که نقش مهمی در گسترش مذهب شیعه در سراسر کشور ایفا کرد.
به همین دلیل صفویان ارزش خاصی برای اردبیل قائل بودند و شما می‌توانید نشانه‌هایی از این ارادت و توجه را در میان آثار تاریخی ارزشمندی که آن دوران به یادگار مانده است ببینید.
خانقاه صفویان که این روزها میزبان آرامگاه شیخ صفی و چند تن از بزرگان صفویه است، از ویژگی‌های معماری ارزشمندی برخوردار است و توجه علاقه‌مندان به تاریخ را به خود جلب می‌کند. مجموعه تاریخی شیخ صفی از بخش‌های مختلفی تشکیل شده و شما برای بازدید کامل از آن به چند ساعت زمان و علاقه فراوان نیاز دارید.
دریاچه شورابیل
این دریاچه زیبا که در شهر اردبیل قرار دارد، یکی از زیباترین دریاچه‌های شهری ایران است که فضای مناسبی برای لذت بردن از طبیعت‌گردی در اختیار گردشگران می‌گذارد. شما می‌توانید در محوطه اطراف شورابیل پیاده روی کنید، به تماشای پرواز پرندگان مهاجر بنشینید و حسابی استراحت کنید.
محیط باصفا و هوای خنک و مطبوع اطراف دریاچه بهترین مکان برای رهایی از شلوغی و گرمای شهرها در فصل تابستان است. دیدن مناظر برفی و دریاچه یخ‌زده در زمستان‌ها هم بسیار تماشایی و جذاب به نظر می‌رسد.
گردنه حیران
گردنه حیران حلقه اتصال شهر آستارا در استان گیلان و اردبیل است. این جاده کوهستانی پرپیچ‌وخم تنها ۳۵ کیلومتر طول دارد؛ اما به حدی تماشایی و چشم‌نواز است که می‌تواند ساعت‌ها گردشگران را سرگرم کند.
شما فرصت دارید در طول مسیر گردنه حیران، به تماشای مناظر جذاب مرزی با آذربایجان بنشینید یا از فروشندگان محلی، انواع میوه‌های جنگلی، عسل و... بخرید. طبیعت و مناظر چشم‌نواز گردنه حیران در پوششی از مه که معمولاً این جاده را در بر می‌گیرد، بسیار رؤیایی و تماشایی خواهد بود.
جمعه مسجد
یکی از دیدنی‌های تاریخی اردبیل که قدمت آن به پیش از صفویان می‌رسد، مسجد تاریخی این شهر معروف به جمعه مسجد است. متأسفانه جمعه مسجد در یورش مغول‌ها به ایران آسیب‌های جدی دید؛ اما با بازسازی‌های انجام شده در دوره‌های بعدی به ویژه دوره صفویان، به شکلی قابل استفاده در آمد.
شما باید برای بازدید از این مسجد تاریخی به یکی از محلات قدیمی اردبیل (محله پیر شمس‌الدین) بروید. قدم زدن در محیط سنتی این محله و تماشای یکی از قدیمی‌ترین آثار تاریخی این شهر قطعاً تجربه جذابی از سفر به اردبیل خواهد بود.
چشمه‌های آبگرم
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌هایی که به شهرت هر چه بیش‌تر اردبیل کمک کرده است، چشمه‌های آبگرم معدنی این استان است. شما می‌توانید در شهر اردبیل و شهرهای اطراف آن به ویژه سرعین، از مراکز جذابی که برای استفاده از این آبگرم‌های معدنی ایجاد شده‌اند، استفاده کنید.
آبگرم‌های معدنی که به لطف قرار گرفتن اردبیل در دامنه کوه آتشفشانی سبلان ایجاد شده‌اند، خواص درمانی و ویژگی‌های متفاوتی دارند. هر سال هزاران گردشگر با هدف استفاده درمانی از این آبگرم برای رفع مشکلات مفصلی، دردهای استخوانی و... راهی این استان زیبا می‌شوند.
پل معلق مشگین شهر
مشگین شهر جزو شهرهای خوش آب و هوای اطراف اردبیل است که طبیعت زیبا و باصفایی دارد. اما آنچه باعث شهرت این شهر شده، وجود بزرگ‌ترین پل معلق خاورمیانه در آن است.
این پل هیجان‌انگیز که برفراز پارک جنگلی مشگین شهر ایجاد شده، بیش از ۳۰۰ متر طول دارد و امکان تماشای مناظر جذاب و چشم‌نوازی از رودخانه خیاوچایی، دره و کوه‌های اطراف را به شما می‌دهد.
شهرها و روستاهای خنک اطراف اردبیل
در استان اردبیل مناطقی وجود دارد که وسایل گرمازای خانه‌ها در تمام طول سال روشن است! احتمالاً باور کردن این موضوع برایتان دشوار است؛ اما می‌توانید آن را در سفر به شهرها و روستاهای خنک اطراف اردبیل از نزدیک مشاهده کنید.
شهرها و روستاهای کوچک و بزرگی در این استان وجود دارند که مقصد مناسبی برای سفر به اردبیل در تابستان هستند. اگر می‌خواهید با آن‌ها آشنا شوید، ادامه مطلب را بخوانید.
شهر خلخال
شهر خلخال جنوبی‌ترین شهر استان اردبیل است و در همسایگی استان زنجان قرار دارد. البته این شهر تاریخی و زیبا از سمت شرق با گیلان هم همسایه است و از طریق جاده رؤیایی و تماشایی اسالم به خلخال به استان گیلان وصل می‌شود. این شهر با قدمتی چند هزار ساله، فرهنگی پربار و طبیعتی شگفت‌انگیز دارد.
سفر به خلخال در تابستان می‌تواند تجربه‌ای دلپذیر و به یاد ماندنی از سفر به یک شهر خوش آب و هوا و سرسبز باشد. اگر به شهر خلخال سفر کردید، طبیعت‌گردی در کنار رودخانه خروشان قزل اوزن، چشمه ازناو و خرید سوغات معروف این شهر به ویژه جوراب پشمی را فراموش نکنید.
روستای آلوارس
پیست اسکی آلوارس از معروف‌ترین پیست‌های اسکی ایران است که به دلیل قرار گرفتن در نزدیکی روستای آلوارس اردبیل، به این نام معروف شده است.
البته این پیست اسکی تنها جاذبه دیدنی روستای آلوارس نیست. این روستای خوش آب و هوا که یکی از مرتفع‌ترین روستاهای گردشگری اردبیل هم هست، از طبیعت بسیار چشم‌نواز و تماشایی در فصل بهار و تابستان برخوردار است.
رویش گل‌های سرخ شقایق وحشی و گیاهان دارویی که دشت‌های این منطقه را می‌پوشانند، جلوه دلنشینی به این روستا و نواحی اطراف آن می‌دهد. هوای آلوارس در اوج گرمای تابستان هم مطبوع و خنک است و شما می‌توانید از طبیعت‌گردی و گشت‌وگذار در اطراف روستا حسابی لذت ببرید.
روستای ویلا دره
اگر قصد خرید بهترین و باکیفیت‌ترین عسل سبلان را دارید، حتماً سری به روستای ویلا دره بزنید. این روستای دره‌ای که اهالی منطقه به آن بیله درق می‌گویند، یکی از روستاهای خنک اطراف اردبیل است که تابستان‌های بسیار دلپذیر و جذابی دارد.
گشت‌وگذار در طبیعت سرسبز و مناظر چشم‌نواز اطراف روستا و قدم زدن در کنار رودخانه پرآب و باصفای آن حس و حال عجیب و خاصی دارد که در کم‌تر جایی تجربه خواهید کرد.
پارس آباد مغان
پارس آباد مغان شهری جلگه‌ای در شمالی‌ترین نقطه استان اردبیل است که از آب و هوایی بسیار مطبوع و خاکی حاصل‌خیز برخوردار است. این ویژگی‌ها، دشت مغان را به قطب کشاورزی و دامپروری منطقه تبدیل کرده است.
شما در سفر به این شهر می‌توانید علاوه بر طبیعت‌گردی در حوالی رودخانه مرزی و زیبای ارس، محصولات کشاورزی و دامی این منطقه را هم بخرید و با خود به عنوان سوغات اردبیل ببرید.
بهترین زمان سفر به اردبیل
پیش‌تر گفتیم که اردبیل استانی کوهستانی و سردسیر است. به همین دلیل در تمام طول سال از بیش‌تر شهرهای ایران خنک‌تر است و برف‌وباران زیادی در آن می‌بارد.
برف و یخبندان با لغزندگی و در مواردی مسدود شدن جاده‌ها همراه است؛ بنابراین به نظر می‌رسد که نیمه دوم سال برای سفر به اردبیل چندان مناسب نباشد.
البته اگر قصد دارید از تفریحات زمستانی این استان مثل پیست اسکی آلوارس استفاده کنید، می‌توانید با رعایت برخی ملاحظات و داشتن تجهیزات کافی، راهی سفر به اردبیل در زمستان شوید.
از چالش‌های سفر به اردبیل در نیمه دوم سال که بگذریم، هر چه از جذاب بودن این سفر در بهار و تابستان بگوییم کم است! گرمای هوا از اواخر بهار یعنی خرداد ماه در اردبیل حس می‌شود و طبیعت سرسبز و شگفت‌انگیز این دیار، گردشگران مشتاق را به خود می‌خواند.
شما می‌توانید در تمام طول تابستان، اواخر بهار و اوایل پاییز با خیال راحت راهی سفر به اردبیل شوید و حسابی از گشت‌وگذار در این استان دیدنی لذت ببرید.
شرکت در جشنواره بهاری بابونه که در جنگل فندقلوی نمین برگزار می‌شود هم فرصت مناسبی برای آشنایی با طبیعت منطقه، فرهنگ و صنایع‌دستی استان است.
در بهار و تابستان اردبیل همه چیز در بهترین حالت برای سفر قرار دارد: آب و هوای عالی، طبیعت بی‌نظیر و اقامتگاه‌های متنوع در نقاط مختلف استان. بنابراین نیمه اول سال را می‌توان بهترین زمان سفر به اردبیل دانست.
روش‌های مختلف برای سفر به اردبیل
در حال حاضر سریع‌ترین راه دسترسی به اردبیل، هواپیما است. البته سفر هوایی با وجود همه مزایای خود، شما را از لذت بردن از مناظر جاده‌ها و بخشی از دیدنی‌های اردبیل محروم می‌کند.
پس اگر شرایط لازم و فرصت کافی دارید، سفر زمینی جذاب‌ترین راه دسترسی به این استان خواهد بود. شما می‌توانید با خودروی شخصی، تاکسی‌های بین شهری یا اتوبوس راهی سفر به اردبیل شوید و حسابی از تماشای دیدنی‌های این استان در طول مسیر لذت ببرید.
اگر می‌خواهید از مسیر شمال به اردبیل برسید، باید به آستارا و سپس گردنه حیران بروید. این مسیر در عین تماشایی بودن، نزدیک هم هست و شما را در کم‌تر از یک ساعت از آستارا به اردبیل می‌رساند. البته جاده رؤیایی اسالم به خلخال هم دیگر جاده موجود برای دسترسی به اردبیل از استان گیلان است.
اما با توجه به این که این جاده در روزهای سرد و برفی زمستان معمولاً لغزنده یا مسدود است، بهتر است پیش از سفر در مورد باز بودن آن استعلام بگیرید.
اگر از زنجان راهی اردبیل می‌شوید، دو مسیر در پیش رو دارید. البته دو سوم این مسیر مشترک است و تنها جاده‌ای که برای شروع حرکت از زنجان راهی آن می‌شوید متفاوت است.
یکی از این دو مسیر آزادراه پیامبر اعظم است و دیگری، جاده‌ای که از نیک پی می‌گذرد. طول هر دو مسیر حدود ۲۶۰ کیلومتر است و سفر در آن‌ها حدود سه و نیم ساعت زمان می‌برد.
مسیر تبریز به اردبیل هم دو بخش است. شما می‌توانید بر اساس هدف خود، بزرگراه تبریز - اهر یا جاده بستان آباد را برای رسیدن به اردبیل انتخاب کنید. البته مسیر بزرگراه تبریز - اهر حدود ۵۰ کیلومتر طولانی‌تر از جاده بستان آباد است (۲۷۵ کیلومتر) و سفرتان حدود نیم ساعت طولانی‌تر خواهد بود.
غذاهای محلی اردبیل
احتمالاً با شنیدن نام اردبیل به یاد آش دوغ معروف و لذیذ این شهر می‌افتید. چشیدن طعم یک کاسه آش دوغ گرم در هوای خنک و لطیف بهاری این شهر، لذتی به یاد ماندنی و بی‌نظیر است.
البته شما می‌توانید از خوردن سایر غذاهای خوشمزه و خوش آب و رنگ این شهر در بهترین رستوران‌های اردبیل هم حسابی لذت ببرید. به جز آش دوغ که از دوغ محلی دام‌های منطقه تهیه می‌شود و شهرت زیادی دارد، برخی از معروف‌ترین غذاهای محلی اردبیل عبارت‌اند از:
آش یارما
آش یارما یا همان آش بلغور یکی از مقوی‌ترین و محبوب‌ترین غذاهای سنتی اردبیل است که می‌تواند یک میان وعده لذیذ یا شام عالی برای شب‌های سرد اردبیل باشد. این آش برخلاف سایر آش‌های ایرانی، حبوبات زیادی ندارد و از آب‌غوره به‌عنوان چاشنی آن استفاده می‌کنند.
پیچاق قیمه
دامپروری در اردبیل بسیار پررونق است و هر جا که دام باشد، غذاهای تهیه شده از گوشت قرمز هم طرفداران زیادی دارد. یکی از خوشمزه‌ترین غذاهای محلی اردبیل که با گوشت گوسفند پخته می‌شود، پیچاق قیمه است.
این غذا بسیار مقوی و لذیذ است و به دلیل داشتن ادویه‌های فراوان و خلال بادام، طبع گرمی دارد. این غذا با برنج سرو می‌شود و به عنوان یک غذای اصیل، بهترین انتخاب برای مجالس خاص و نذری در اردبیل خواهد بود.
قیمه اردبیلی
قیمه یکی از غذاهای اصیل ایرانی است که در هر استان، با سبک و سیاق خاصی طبخ می‌شود. اما قیمه اردبیلی کاملاً با قیمه‌ای که بیش‌تر ما می‌شناسیم تفاوت دارد!
اردبیلی‌ها برای تهیه قیمه، گوشت را چرخ می‌کنند و آن را با لپه، زرشک، لیموعمانی، خلال بادام و... می‌پزند. این قیمه بدون آب سرو می‌شود و به دلیل این که در مدت زمانی حدود نیم ساعت آماده می‌شود، رکورددار سریع‌ترین قیمه ایرانی است!
کاسه کباب
اگر به غذاهای گوشتی علاقه دارید، حتماً کاسه کباب اردبیل را امتحان کنید. این غذای خوشمزه و مقوی از ترکیب کباب چنجه و کوبیده به همراه جگر و جوجه کباب تهیه می‌شود. این کباب‌ها را بعد از پخت با گوجه و فلفل کباب شده در کاسه‌ای می‌ریزند و پس از اضافه کردن کره محلی و ریحان، همراه برنج سرو می‌کنند.
سوغات اردبیل
آب و هوای مطبوع، رواج دامپروری و حفظ صنایع اصیلی مثل مسگری در اردبیل، زمینه‌ساز وجود سوغات ارزشمندی در این شهر شده است. شما می‌توانید در سفر به اردبیل، انواعی از محصولات خوراکی، صنایع دستی و لباس را با خود به یادگار ببرید. برخی از معروف‌ترین سوغات اردبیل عبارت‌اند از:
عسل طبیعی سبلان
دامنه‌های سرسبز و خوش آب و هوای سبلان بهترین فضا را برای زنبورداری در این استان فراهم کرده است. بنابراین شما می‌توانید یکی از بهترین انواع عسل جهان را در اردبیل پیدا کنید.
عسل سبلان به دلیل ویژگی‌های خاصش، بسیار مقوی است و فواید زیادی دارد. خرید عسل به عنوان سوغات اردبیل می‌تواند یک انتخاب هوشمندانه و ارزشمند برای هدیه دادن به عزیزانتان باشد.
گلیم اردبیل
گلیم بافی جزو اصیل‌ترین صنایع دستی ایرانی است که بافت آن به طور ویژه در میان عشایر عزیز ایران همچنان رواج دارد. گلیم‌های تهیه شده از پشم طبیعی دام‌ها، یکی از محبوب‌ترین سوغات اردبیل است و این روزها از آن به عنوان رومیزی، کیف، دیوارکوب و... هم استفاده می‌کنند. گلیم‌های بافت اردبیل دو رو هستند و این ویژگی منحصربه‌فرد بر محبوبیت آن‌ها افزوده است.
حلوا سیاه
اگر به دنبال یک خوراکی خاص، اصیل و خوشمزه برای بردن سوغات از اردبیل هستید، حتماً حلوا سیاه معروف اردبیل را امتحان کنید. این حلوای جذاب و مقوی که اردبیلی‌ها به آن قارا حلوا می‌گویند، از ترکیب جوانه گندم، آرد سبوس‌دار و ادویه‌های مختلف تهیه می‌شود.
در برخی از حلواپزی‌ها به سفارش مشتری این حلوا با عسل یا شیره انگور و خرما به عنوان شیرین‌کننده پخته می‌شود؛ بنابراین می‌تواند یک سوغات رژیمی و سالم از سفر اردبیل باشد.
بهترین روش اجاره اقامتگاه در اردبیل
اردبیل در نیمه اول سال و به ویژه فصل تابستان در پیک سفرها قرار دارد؛ بنابراین اگر به دنبال پیدا کردن بهترین اقامتگاه در این شهر هستید، بهتر است پیش از شروع سفر برای اجاره اقامتگاه اقدام کنید.
جاباما به عنوان یک پلتفرم تخصصی در این زمینه، راهنما و همراه شما برای رزرو و اجاره بهترین اقامتگاه در اردبیل خواهد بود. شما می‌توانید به کمک جاباما، تنها با صرف کمی وقت به بهترین اقامتگاه‌های اردبیل از جمله آپارتمان‌ها، ویلاها، اقامتگاه‌های بوم گردی و... دسترسی پیدا کنید.
سپس هر یک از آن‌ها را بررسی کرده و مناسب‌ترین اقامتگاه را برای خودتان و همسفرانتان اجاره کنید. مزیت اجاره آنلاین اقامتگاه در اردبیل از طریق جاباما این است که همه مراحل کار به صورت آنلاین انجام می‌شود و در وقت و هزینه‌ها هم صرفه‌جویی خواهد شد.
