سد کرج ؛ مسیر دسترسی، تفریحات، جاذبه ها و حوادث غم‌انگیز آن!
سد کرج یا سد امیرکبیر اولین سد چندمنظوره ایران است که روی رودخانه کرج ساخته شده و علاوه بر تأمین آب و برق برای تفریح و ماهیگیری نیز مقصد جذابی محسوب می‌شود.
طبیعت زیبا و آب‌وهوای بکر منطقه‌ای که این سد در آن قرار دارد در کنار شگفتی‌های رودخانه کرج سبب شده تا سد کرج برای گردش، تفریح و سفرهای یک‌روزه، انتخاب بسیاری از افراد باشد.
در این مقاله جاباما قصد داریم تا شما را با سد زیبای کرج و شگفتی‌های آن آشنا کنیم.
سد کرج دقیقاً کجاست؟
سد کرج یا همان سد امیرکبیر بر روی رودخانه خروشان کرج و در شمال این شهر با حوضه آبریزی به وسعت 764 کیلومترمربع و متوسط جریان آب سالانه 472 میلیون مترمکعب در سال 1340 احداث شده است.
این سد مهم در کیلومتر 25 جاده کرج به چالوس قرار گرفته و گردشگران و مسافرانی که می‌خواهند به بازدید از این محل بروند باید از مسیر جاده چالوس که یکی از زیباترین جاده‌های ایران محسوب می‌شود، گذر کنند.
مسیر دسترسی به سد کرج از تهران
استان البرز، شهر کرج، کیلومتر 25 جاده کرج به چالوس، قبل از روستای پل خواب
فاصله سد کرج تا تهران
فاصله سد کرج تا تهران حدود 60 کیلومتر است؛ این مسافت فاصله تقریبی نقاط غربی تهران تا سد امیرکبیر است.
سد کرج به چالوس
دسترسی سد کرج به چالوس سبب شده تا بسیاری از افرادی که می‌خواهند به چالوس سفر کنند، در ابتدای سفر برای گردش و تفریح در کنار این سد توقف کنند.
شما برای رسیدن به سد امیرکبیر، از مسیر جادهٔ چالوس گذر خواهید کرد. فاصله سد امیرکبیر تا شهر چالوس حدود 120 کیلومتر است و با عبور از جاده چالوس که یکی از جذاب‌ترین جاده‌های ایران محسوب می‌شود، سفری خاطره‌انگیز خواهید داشت.
جاده چالوس یکی از معروف ترین جاده‌های ایران است و دلیل این شهرت عجیب و غریب را در این مطلب می‌توانید بخوانید.
تاریخچه و مشخصات سد کرج
در ادامه می‌خواهیم به این سؤال پاسخ دهیم که سد کرج در چه سالی به بهره‌برداری رسید و کمی درباره تاریخچه آن توضیح دهیم. در سال 1328 مطالعات، برای ساخت این سد آغاز شد و در سال 1336 عملیات احداث آن آغاز شد و سرانجام در سال 1340 این سد به بهره‌برداری رسید.
این سد توسط مهندسین فرانسوی طراحی و ساخته شد و امروزه منبع اصلی تأمین آب تهران و یکی از نیروگاه‌های تولید برق کشور محسوب می‌شود.
بی‌شک هدف اول از احداث این سد در درجه اول لوله‌کشی آب به شهر تهران و زمین‌های کشاورزی کرج بوده و هدف بعدی آن مهار سیلاب‌های بهاری رودخانه کرج و کنترل آسیب‌ها و خسارت‌های آن بوده است.
این سد از نوع بتنی دو قوسی بوده و طول تاج آن 390 متر است. عرض تاج این سد حدود هشت متر و عرض آن در کف رودخانه به 30 می‌رسد. همچنین ارتفاع از پی این سد 180 متر و ارتفاع از کف رودخانه آن 163 متر است.
برای برنامه‌ریزی یک سفر آخر هفته‌ای جذاب از مبدا تهران، این مطلب را درباره جاذبه های اطراف تهران بخوانید.
نحوه ساخت سد
اگر بخواهیم به این سؤال پاسخ دهیم که سد کرج توسط چه کشوری ساخته شد جواب مهندسین کشور فرانسه است؛ اما در ابتدای پروژه ساخت این سد علاوه بر شرکت فرانسوی که پروژه را پیش برد، یک شرکت آمریکایی نیز طرحی برای ساخت این سد پیشنهاد داده بود؛ این شرکت آمریکایی پیشنهاد ساخت سدی بتنی با 10 متر ارتفاع بیشتر را داده بود که در آن زمان برای ساخت این سد حدود 100 میلیون هزینه بیشتری باید می‌شد.
همین مسئله سبب شد شرکت فرانسوی ساخت سد را به عهده بگیرد و این سد را با دیواره بتنی نازک‌تر از طرح آمریکایی بسازد؛ در عوض ارتفاع سد را 4 متر نسبت به طرح اولیه خود افزایش داد.
مشخصات کلی سد
سد امیرکبیر روی رودخانه کرج بوده و به همین علت به سد کرج تغییر نام پیدا کرده است. همچنین این سد دارای سطح حوزه آبریزی با ابعاد 764 کیلومترمربع و میزان متوسط جریان آب سالانه 472 میلیون مترمکعب در تهران است.
کاربری سد
سد امیرکبیر برای کنترل و جلوگیری از خسارات سیلاب‌های احتمالی در فصل بهار طراحی و احداث شد.
اما همان‌طور که اشاره شد، یکی دیگر از مهم‌ترین هدف‌هایی که برای ساخت این سد وجود داشت، تأمین آب شرب استان تهران و همچنین آبیاری زمین‌های زراعی و کشاورزی و تولید انرژی برق بوده است.
به همین دلیل است که به این سد، یک سد چندمنظوره نیز گفته می‌شود.
تفریحات سد امیرکبیر کرج
مهم‌ترین تفریح اطراف سد، پیک‌نیک در کنار این دریاچه و استفاده از سکوت، منظره و چشم‌انداز زیبای دریاچه کرج است.
از جمله زیبایی‌های این چشم‌انداز، منظره پرواز پرندگان مهاجری چون کبک، حواصیل خاکستری و اردک سبز بر فراز آب‌ها است که از مناطق سردسیر سیبری در زمستان‌ها به این منطقه کوچ می‌کنند.
برخی از این پرندگان در این منطقه ماندگار شده و برخی دیگر نیز استراحت کوتاهی کرده و بعد به سمت جنوب می‌روند. در ادامه به معرفی تفریحات سد امیرکبیر پرداخته‌ایم.
برای وقت‌گذرانی در پایتخت شلوغ، سری بزنید به تفریحات تهران که در مجله مفصل درباره‌شان گفته‌ایم.
ماهیگیری در سد کرج
بسیاری از افراد می‌پرسند که آیا سد کرج ماهی دارد و در جواب باید بگوییم دریاچه کرج یا همان سد امیرکبیر از مراکز طبیعی پرورش ماهی است.
قزل‌آلای رنگین‌کمان، قزل‌آلای خال قرمز، ماهی سفید، ماهی سیاه، ماهی‌های خانواده کپور، عسلک و عروس ماهی در حال حاضر تنوع ماهی‌های دریاچهٔ سد امیرکبیر را تشکیل می‌دهند.
ماهیگیری در سد کرج یکی از تفریحات محبوب میان افرادی است که به این سد می‌روند. اگر علاقه‌مند به ماهیگیری هستید، می‌توانید با گرفتن مجوز‌های لازم از سازمان محیط‌زیست، به ماهیگیری در رودخانه کرج بپردازید.
مجوز ماهیگیری در دریاچه سد کرج معمولاً از تیرماه تا اواخر شهریور توسط اداره محیط‌زیست منطقه صادر می‌شود و با هر مجوز می‌توان 5 عدد ماهی در روز صید کرد.
ورزش و پیاده‌روی اطراف سد
بدون شک نمی‌توان منکر لذت فراوان ورزش و پیاده‌روی در دل طبیعت بود. طبیعت بکری که در اطراف سد چشم هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند، مکان مناسبی برای ورزش‌کردن و پیاده‌روی است.
می‌توانید بعد از خوردن ناهار به پیاده‌روی در حاشیه رودخانه کرج بپردازید و از آب‌وهوای بی‌نظیر آنجا لذت ببرید. همچنین می‌توانید به همراه خانواده و دوستان خود به ورزش‌ها همچون والیبال، فوتبال، تنیس و ... بپردازید.
دوچرخه سواری اطراف سد کرج
دوچرخه‌سواری از ورزش‌هایی است که همیشه طرفداران بسیاری دارد. اگر عاشق دوچرخه‌سواری در دل طبیعت هستید، هنگام رفتن به سد، دوچرخه خود را با خود ببرید.
لذت رکاب زدن و خوردن نسیم خنک به صورتتان، تجربه‌ای است که شما را شگفت‌زده خواهد کرد.
مسیر دوچرخه‌سواری اطراف سد، مسیر سختی با شیب‌های تند نیست و شما می‌توانید خانواده و دوستان خود به دوچرخه‌سواری در اطراف این سد بپردازید.
اگر ساکن تهران هستید و اهل دوچرخه‌سواری، بهترین مسیرهای دوچرخه سواری تهران را برایتان یکجا با اطلاعات کامل و توضیح امکانات آورده‌ایم.
قایق‌سواری روی سد کرج
از تفریحاتی که در زمان گذشته در دریاچه کرج انجام می‌پذیرفت قایق‌سواری، غواصی و اسکی روی آب بود. اما به‌مرور به دلیل وجود خطراتی که گردشگران را تهدید می‌کرد، تفریحاتی نظیر قایق‌سواری و اسکی روی آب، در این سد دیگر امکان‌پذیر نیست.
همچنین در این منطقه شنا نیز ممنوع است و تنها تمرینات غواصی برای نجات‌غریق‌ها انجام می‌گیرد.
پیک‌نیک در سد امیرکبیر
پیک‌نیک در اطراف سد کرج گزینه‌ای ایده‌آل برای جذاب شدن آخر هفته‌ها است. زمین‌های هموار این منطقه زیبا، برای نشستن و برگزاری پیک‌نیک بسیار مناسب است.
بعضی از نقاط آن در سایه درخت‌ها و درختچه‌ها قرار دارد و برخی از نقاط هم در حاشیه رودخانه قرار می‌گیرند.
سفر یک‌روزه به اطراف این سد و تفریح در حاشیه رودخانه کرج دقیقاً همان چیزی است که پس از یک هفته کاری سخت، به آن نیاز دارید.
اگر تابه‌حال پیک‌نیک در سد امیرکبیر را تجربه نکرده‌اید، پیشنهاد می‌کنیم در اولین فرصت با خانواده و دوستان خود به این طبیعت بکر بروید.
اگر دنبال جاهای خوش‌آب‌وهوا با فاصله کم از تهران هستید، فشم یکی از آن‌ها است که باید آن را کامل بشناسید.
جاذبه های گردشگری اطراف سد کرج
از قدیم می‌گفتند که هرجا آب باشد، آبادانی است. جاری شدن آب رودخانه کرج به سد امیرکبیر و انباشته شدن آب این رودخانه در پشت سد، باعث ایجاد دریاچه‌های طبیعی و زیبا در این منطقه شده است.
البته در اطراف سد، جاذبه‌های گردشگری زیادی وجود دارد که می‌توانید از آن‌ها نیز بازدید کنید. در ادامه به معرفی جاذبه های گردشگری اطراف سد امیرکبیر خواهیم پرداخت.
آبشار هفت چشمه
آبشار هفت چشمه یکی از آبشارهای زیبای استان البرز است که در کیلومتر ۱۷ جاده کرج به چالوس و در نزدیکی روستای ارنگه و در قسمت شمالی رودخانه ارنگه واقع شده است.
ارتفاع آبشار هفت چشمه در حدود ۹۰ متر است که از این نظر این آبشار یکی از آبشارهای بزرگ کشور محسوب می‌شود.
در طول مسیر آبشار می‌توانید از غارهای طبیعی فوق‌العاده‌ای که در این منطقه وجود دارند بازدید کنید. آبشار هفت چشمه و غارهای طبیعی اطراف آن مکان مناسبی برای عکاسی است؛ بنابراین اگر عاشق عکاسی هستید، قبل از رفتن به آبشار هفت چشمه، دوربین عکاسی خود را حتماً بردارید.
اهل آبشار هستید و دنبال مقصد مناسبی برای سفر کوتاهی از تهران؟ اینجا به شما زیباترین آبشارهای اطراف تهران را معرفی کرده‌ایم.
روستاهای دیدنی
در این منطقه بکر استان البرز روستاهایی قرار گرفته‌اند که بسیار دیدنی هستند.
روستاهایی همچون واریان، ارنگه بزرگ، خوزنکلا، کوشک بالا، دروان قله منار، مورود و پل خواب از جمله روستاهایی هستند که به‌عنوان مناطق گردشگری در اطراف این سد شناخته می‌شوند. دسترسی این روستاها به رودخانه کرج یک مزیت مهم برای طبیعت بکر آن‌ها است.
دهکده واریان، روستایی که جزیره شد!
روستای واریان در قسمت شرقی سد امیرکبیر واقع شده است. این روستا قبل از احداث سد، در بستر کنونی دریاچه بود اما پس از احداث آن، به زیر آب رفت و ساکنان روستا به بخش‌های بالاتر روستا نقل‌مکان کردند.
اما اکنون بخش کوچکی از این روستا مانند یک جزیره در میان دریاچه سد امیرکبیر باقی مانده است که گردشگران می‌توانند با قایق به بازدید این دهکده بروند.
درباره زیباترین روستاهای ایران، در این مطلب بیشتر بخوانید.
جاده چالوس و رستوران های جذاب
از زیبایی و شگفتی جاده چالوس هرچه گفته شود کم است. توریستی بودن مناطقی که جاده چالوس از آن‌ها می‌گذرد، سبب شده تا رستوران های جذاب زیادی در کنار جاده چالوس قرار بگیرند.
تعدد رستوران‌های عالی در جاده چالوس سبب شده تا برای پیداکردن بهترین رستوران جاده چالوس، کار سختی در پیش داشته باشید.
رستوران های خوب جاده چالوس را بشناسید.
حوادث عجیب سد کرج
سد تاریخی کرج در طول این سال‌ها که از احداث آن می‌گذرد، حوادث عجیبی را پشت سر گذاشته است. این حوادث برخی اوقات خبرهای تلخی را برای ما به همراه داشت و برخی موارد هم حوادثی بودند که خبر از خروج مردم محلی روستاهای اطراف آن می‌داد. در ادامه به دو حادثه مهم پیرامون این سد پرداخته‌ایم.
پایان غم‌انگیز آلبرت لاموریس
آلبرت لاموریس کارگردان، فیلمنامه‌نویس و طراح بازی فرانسوی و البته بنیان‌گذار سیستم فیلم‌برداری از هلیکوپتر بود که برای فیلم کوتاه بادکنک قرمز در سال ۱۹۵۶ جایزه بهترین فیلمنامه کن و اسکار را دریافت کرد. او ساخت فیلم کوتاه را از سال ۱۹۴۰ آغاز کرد.
آلبرت لاموریس در هنگام ساخت آخرین فیلمش در اثر حادثه‌ای که برای هلیکوپتر پیش آمد، او بر روی سد کرج در اتفاق افتاد، سقوط کرد و در ۴۸ سالگی از دنیا رفت.
چند سال بعد پسر و همسرش بر اساس دست‌نوشته‌های او این فیلم را کامل کردند که در سال ۱۹۸۷ منتشر و نامزد جایزه اسکار بهترین مستند شد.
در این حادثه، هلیکوپتر پس از چند بار چرخش بر فراز این سد به کابل‌های برق برخورد و در سد سقوط کرد.
پاسکال فرزند لاموریس و فیلم‌بردار ایرانی فیلم محمود نوربخش از این حادثه جان سالم به در بردند، اما آلبرت لاموریس و خلبان در این سانحه جان خود را از دست دادند.
تخریب هتل واریان
دلیل تخریب هتل واریان مشکلات زیست‌محیطی و فاضلاب این هتل و همچنین نزدیکی آن به سد کرج و آب شرب مصرفی آن عنوان بود.
زمانی تخریب هتل جدی شد که کارشناسان از خطر آلودگی و مسمومیت آب سد امیرکبیر از طریق هتل صحبت کردند. تخریب این هتل که چند سالی در اطراف این سد فعالیت می‌کرد یکی از حوادث عجیب پیرامون سد تاریخی امیرکبیر بود.
بهترین زمان بازدید از سد کرج
بهترین زمان سفر و بازدید به سد کرج در فصل تابستان است چرا که هوای این منطقه در فصل تابستان معتدل و مطلوب است.
همچنین در فصل بهار به علت آب شدن برف‌های رشته‌کوه‌های البرز، می‌توانید از رودخانه‌های خروشانی که به دریاچهٔ پشت سد سرازیر می‌شوند لذت ببرید.
در پاییز و زمستان به دلیل هوای سرد این منطقه، بازدید از این سد با مشکلاتی همراه است.
در پایان بیایید با بهترین دریاچه های اطراف تهران آشنا شوید که احتمالا مقصدهای خوبی برای سفرهای تابستانی شما هستند.
اجاره اقامتگاه در اطراف سد کرج
در اطراف سد کرج همان‌طور که اشاره کردیم روستاهای زیبا و دنجی وجود دارند که می‌توانید در آن‌ها خانه اجاره کنید.
اجاره خانه در این روستاها و هتل‌های نزدیک مانند هتل امیرکبیر کرج یکی از کارهایی است که می‌تواند جذابیت سفر شما را دوچندان کند.
برای اجاره اقامتگاه در اطراف سد کرج و رزرو هتل‌های کرج، پیشنهاد می‌کنیم به جاباما مراجعه کنید. جاباما به‌عنوان بزرگ‌ترین وب‌سایت رزرو هتل و اجاره ویلا و اقامتگاه خیال شما را برای تجربه یک سفر خاطره‌انگیز راحت خواهد کرد.
در این مقاله تلاش کردیم تا شما را با سد کرج و شگفتی‌های آن آشنا کنیم. آیا تابه‌حال تجربه سفر و بازدید از سد کبیر را داشته‌اید؟ تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
