روز شیراز؛ روزی برای پاسداشت شعر و شور زندگی

شیراز شهر شعر و شور و ادب، شهر بزرگان سخن و شهری با تاریخی کهن است. شهری که در تمام طول سال آغوشش را به روی مسافران مشتاق گشوده و از مهمانانش پذیرایی میکند. با این حال، هرچه از بهار شیراز بگوییم کم است.
چه کسی میتواند عطر بهارنارنج، ترنم باران، آوای خوش پرندهها، سرسبزی باغها و حسوحال باطراوت اردیبهشت شیراز را تجربه کند و شاعر نشود؟ حدود دو دهه پیش، مسئولان فرهنگی شیراز به این نتیجه رسیدند که با وجود چنین تصویر رویایی از اردیبهشت شیراز، چرا یک روز از این ماه زیبا را به شیراز اختصاص ندهند؟ این شد که روز ۱۵ اردیبهشت در تقویم ایران به نام شیراز رقم خورد؛ روزی که به این شهر و دیدنیهای آن اختصاص دارد.
جاباما به عنوان یکی از پلتفرمهای حوزه گردشگری، امسال در روز شیراز برای شما یک ایده غافلگیرانه آماده کرده تا این روز را با حالوهوای دیگری گرامی بدارید و خاطرهای دلنشین از همصحبتی با یکی از بزرگان ادب ایران زمین داشته باشید. در ادامه به شما میگوییم که چطور میخواهیم شما را غافلگیر کنیم.
تاریخچه شیراز؛ آنچه در طول تاریخ بر شهر عشاق گذشت
شیراز یکی از کهنترین شهرهای ایران است که قدمتی به بلندای تاریخ ایرانزمین دارد. آثار تاریخی کشفشده از این شهر، پیشینه حضور انسانها در آن را به دوره عیلامیها مرتبط میدانند. اما با روی کار آمدن سلسله هخامنشیان، شیراز به اوج شکوه و قدرت رسید و حتی در دورههای مختلف تاریخی پس از اسلام از جمله زندیه و آل بویه به عنوان پایتخت ایران انتخاب شد.
هنر شیراز در دوره صفویه به اوج شکوفایی رسید و در این زمان بود که صنعتگران و هنرمندان اصیل این شهر، آثار گرانقدر خود را به جهان عرضه کردند. کریم خان زند هم با انتخاب این شهر به عنوان پایتخت سلسله زندیه، نقش مهمی در قدرت و اعتبار شیراز داشت و به بازسازی بخشهایی از این شهر پرداخت که به دنبال حمله و تصرف افشاریان به ویرانه تبدیل شده بود.
در مجموع باید گفت که شیراز، نامی پرتکرار در تاریخ ایران است. این شهر با پرورش انسانهای اهل فکر و فرهنگ، به ارتقای فرهنگی، علمی، اجتماعی و اقتصادی ایران کمک کرد و همواره نقشی موثر در این سرزمین داشت. موقعیت مناسب آبوهوایی، حاصلخیزی زمین و دسترسی به آب کافی باعث شد تا این شهر در طول تاریخ دارای ارزش و اهمیت فراوان باشد و همیشه نام آن به عنوان یکی از شهرهای مهم کشور برده شود. همین حالا هم میتوانید با گشتوگذار در بناهای تاریخی و باغهای اصیل ایرانی این شهر، رگههایی از تاریخ کهن شیراز را مشاهده کنید و از تماشای اصالت آمیخته با زیبایی شیراز لذت ببرید.
چرا ۱۵ اردیبهشت روز شیراز است؟
وقتی صحبت از بهترین زمان سفر به شیراز به میان میآید، همه به ماه اردیبهشت در نیمه بهار اشاره میکنند. اصلاً ماه اردیبهشت با یکی از شاخصهای جذابیت شیراز آغاز میشود: روز سعدی. حالا که پیشدرآمد این ماه یادآور شیراز است، خیابانهای شهر پر از شکوفههای خوشعطر بهارنارنج شده، هوا مطبوع و دلانگیز است و همه چیز در این شهر در بهترین و زیباترین حالت خود قرار دارد، چرا نیمه اردیبهشت روز شیراز نباشد؟
از ارتباط این روز با طبیعت شیراز که بگذریم، ۱۵ اردیبهشت جشن میانه بهار یا بهاربد نام دارد که یکی از جشنهای باستانی کمترشناختهشده ایران باستان است. شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال ۱۳۸۰ تصمیم گرفت تا این روز در تقویم ایران به نام شیراز نامیده شود و فرصتی عالی برای ارج گذاشتن به طبیعت، تاریخ و فرهنگ این شهر باشد.
جاذبههای گردشگری شیراز
شیراز شهره آفاق است و جاذبههای دیدنی آن مثل تخت جمشید، پاسارگاد، مسجد وکیل، باغ نارنجستان قوام، حافظیه و سعدیه و... جزو محبوبترین جاهای دیدنی ایران محسوب میشوند.
بیشتر گردشگرانی که راهی شیراز میشوند، در بدو ورود و به نشانه احترام، عرض ادبی به حافظ شیرازی میکنند، در جوار آرامگاه این شاعر خوشآوازه تفألی میزنند و غزلهای جانبخش او را زمزمه میکند. سپس راهی گشتوگذار در باغهای باشکوه این شهر میشوند؛ از باغ ارم و عفیف آباد گرفته تا نارنجستان زیبای قوام و باغ جهان نما و دلگشا.
پس از سیراب شدن چشمها از زیبایی طبیعی این شهر، وقت گشتوگذار در جاذبههای تاریخی آن از راه میرسد. آرامگاه خواجوی کرمانی، مسجد نصیرالملک، حمام وکیل، مسجد عتیق و... هر یک با دیدنیهای منحصربهفرد، میزبان گردشگران هستند.
پس از آن. بازدید از آرامگاه سعدی و عرض ارادت به استاد سخن، قدم زدن در محوطه سرسبز و زیبای آن در هوای اردیبهشت و مرور برخی از شعرهای درخشان او، از جذابترین بخشهای سفر به شیراز است.
اگر کمی از شهر دور شوید، فرصتی برای بازدید از شکوه تاریخ و معماری ایرانزمین در تخت جمشید، پاسارگاد و... هم خواهید داشت. حسن ختام این سفر هم بازدید از بازار وکیل است که هم فال است و هم تماشا!
شما میتوانید در حین قدم زدن در دالانهای این بازار تاریخی و بازدید از سراها و راستههای آن، سوغات جذاب این شهر را هم تهیه کنید و در عین حال، از گفتوگو با کاسبان شیرینسخن این بازار تماشایی لذت ببرید.
شیراز شهر فرهنگ و ادب
اطلاق نام پایتخت فرهنگ و ادب به شیراز صرفاً به بزرگانی چون حافظ و سعدی وابسته نیست. این شهر زادگاه و زیستگاه شعرا، اندیشمندان و مشاهیری مانند شوریده شیرازی، ملاصدرا، سیبویه شیرازی، خواجوی کرمانی، باکویه شیرازی یا باباکوهی و بزرگان دیگری بوده که هر یک، نقش مهمی در شکلگیری تاریخ و فرهنگ و هنر این سرزمین داشتند.
از دیگر نامهای شناختهشده این شهر که دستی بر آتش علم و فرهنگ و ادب داشتند، میتوان به وصال شیرازی، قطبالدین شیرازی، جهانگیر خان صور اسرافیل، دکتر مهدی حمیدی، سیمین دانشور، مظفر شیرازی، ابوماهر شیرازی، عرفی و... اشاره کرد.
خوراکیها و سوغاتیهای شیراز
همین که زمان صرف غذا و خوراکی در شیراز از راه میرسد، همه به یاد سالاد اصیل و معروف شیرازی، کمپلو و فالوده خوشمزه این شهر میافتند. شیراز غذا و خوراکیهای محلی کم ندارد؛ از شکرپلو و قنبرپلو و شیرازی پلو بگیرید تا کوفته هلو و قورمه به و اشکنه شیرازی. از طعم آش لذیذ و فالوده این شهر هم چیزی نمیگوییم تا خودتان امتحان کنید.
یکی از شگفتانگیزترین خوراکیهایی که باید در شیراز امتحان کرد، عرقیات ناب این شهر است. هیچ حسی لذتبخشتر از این نیست که بعد از گشتوگذار در باغهای زیبا و جاذبههای تاریخی این شهر، در یک شربتخانه اصیل استراحت کنید و خستگی این گشتوگذار طولانی را با نوشیدن جرعهای از شربت خنک و گوارای بیدمشک، نسترن، کاسنی و گلاب از تن دور کنید.
شیراز صدها سوغات منحصربهفرد و جذاب دارد که با خرید هر کدام، بخشی از خاطرات سفر به شهر راز را با خود به خانه خواهید برد. از مهمترین سوغات شیراز میتوان به خوراکیهای لذیذ این شهر مثل عرقیات، مسقطی و کلوچه، یوخه، نان برنجی و... اشاره کرد.
اگر به دنبال یک سوغات ارزشمند و ماندگار از این شهر هستید، میتوانید ظروف میناکاری و خاتمکاری، کاشیهای هفترنگ، تابلوهای مینیاتور، قالی و قالیچه، تابلو فرش و قلمزنیهای شیرازی را انتخاب کنید و با دست پر به دیار خود برگردید.
سیر و سفر با سعدی؛ هدیه ویژه جاباما به مناسبت روز شیراز
تا به حال به این فکر کردهاید که اگر روزی با سعدی همکلام شوید، به او چه میگویید؟ اصلاً فکر میکنید با چه ادبیاتی باید با استاد سخن گفتوگو کرد؟ اگر تصور میکنید که این یک خیال محال است، سخت در اشتباه هستید!
«همراه هوشمند جاباما» قابلیتی جدید در پلتفرم جاباما است که به مناسبت روز شیراز، با زبان شیرین سعدی شیرازی، با کاربران گفتوگو میکند.
در این تجربهی متفاوت، سعدی به عنوان راهنمای سفر، در کنار شماست و با لحن شاعرانه و حکیمانهاش، پیشنهاد سفر میدهد.
این نسخهی ویژه سعدی، تنها برای مدت محدودی فعال بوده و پس از پایان کمپین روز شیراز، «همراه هوشمند» به حالت پیشفرض خود بازمیگردد.